Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010

MOMTSKI KAMEN

ΜΟΜΤΣΚΙ ΚΑΜΕΝ - O BΡAXOΣ ΤΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙΟΥ
Η παράδοση της ομαδικής αυτοκτονίας των κοριτσιών είναι κοινή σε πολλά Πομακοχώρια. Σε όλες τις περιπτώσεις αναφέρεται ότι μικρές Πομακοπούλες προτίμησαν να γκρεμιστούν από ένα βράχο για να αποφύγουν τη σύλληψη από τους Τούρκους. Η συγκεκριμένη παράδοση εντάσσεται σε ένα κύκλο ανάλογων παραδόσεων που πιστεύεται ότι ανάγονται χρονολογικά στο 16ο-17ο αιώνα, περίοδο του βίαιου εξισλαμισμού των Πομάκων της οροσειράς της Ροδόπης.
Κοντά στη Γλαύκη υπάρχει ένας απότομος γκρεμός που οι κάτοικοι της Γλαύκης ονομάζουν Γκουλέμ Κάμεν (μεγάλος βράχος) ή Μόμτσκι Κάμεν (βράχος του κοριτσιού). Σύμφωνα με την παράδοση από αυτό το βράχο αυτοκτόνησαν κορίτσια του χωριού έχοντας δεθεί η μία από τα μαλλιά της άλλης.
Η ίδια παράδοση αναφέρεται και για τον απότομο βράχο που βρίσκεται βόρεια του χωριού Ωραίο. Βράχο με την ονομασία Μόμτσκι Κάμεν συναντάμε επίσης στα βόρεια της Κοτάνης κοντά στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα καθώς επίσης και δίπλα σε κορυφή ύψους 1100 μέτρων σε απόσταση μιας περίπου ώρας βορειοανατολικά της Πάχνης. Ίδια παράδοση αυτοκτονίας των Πομακισσών για να ξεφύγουν τη σύλληψη των Τούρκων αναφέρεται και στο χωριό Αιώρα στην τοποθεσία "Μαρίνα". Στα Μάνταινα πάλι, η ονομασία που δίνεται στον αντίστοιχο βράχο είναι "Τσερβέν Κάμεν" (κόκκινη πέτρα).
Σε πολλές περιπτώσεις αναφέρεται ότι βρέθηκαν κατά το παρελθόν διάφορα αντικείμενα (όπως π.χ. δαχτυλίδια) στη βάση του γκρεμού. Δε μπορούμε σήμερα να γνωρίζουμε εάν οι παραδόσεις αυτές αντιστοιχούν σε ένα και μόνο ιστορικό γεγονός που έμεινε βαθιά χαραγμένο στη μνήμη των Πομάκων έτσι που να ταυτίζουν κάθε απότομο βράχο με την ιστορία της ομαδικής θυσίας των κοριτσιών ή εάν πρόκειται πραγματικά για διαφορετικά συμβάντα.
Aξίζει, πάντως, να αναφέρουμε ότι αντίστοιχες παραδόσεις θυσίας κοριτσιών για να αποφύγουν τη σύλληψη από Τούρκους συναντάμε και στα Πομακοχώρια της Βουλγαρίας. Τέτοιες τοποθεσίες υπάρχουν στο Σμόλυαν (βράχος Νεβιάστα), στη Σιρόκα Λάκα και κοντά στο Ζλατογκράντ (Μόμιν Κάμεν).