«ένας ακόμα σύλλογος από τον οποίο περιμέναμε πολλά μετατράπηκε σε όργανο των ανθρώπων του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής»
«δεν υπήρχε κανένας
απολύτως λόγος να γίνει χρήση της τουρκικής γλώσσας»
«είναι τουλάχιστον
προκλητικό σε μια περιοχή που οι άνθρωποι πολλές φορές δεν έχουν ούτε το φαγητό
της ημέρας οι νέοι της Σμίνθης να δαπανούν ένα τόσο μεγάλο ποσό για να φέρουν
μια τουρκάλα τραγουδίστρια ενώ θα μπορούσαν με λιγότερα χρήματα να έχουν και
δύο ή και τρεις Έλληνες τραγουδιστές»
«Για ποιο λόγο
αποφάσισαν οι νέοι της Σμίνθης να βραβεύσουν τον κύριο Μετέ, τον δήμαρχο Μύκης
και τον κύριο Ζεϊμπέκ;»
Τόσο τούρκικα φεστιβάλ
δε γίνονται ούτε στην ίδια την Τουρκία
«Κάποιοι ντρόπιασαν το
χωριό μας» λένε δημόσια κάτοικοι της ίδιας της Σμίνθης
Άρθρο του Πομάκου
δημοσιογράφου
Σεμπαϊδήν Καραχότζα
Θεσμός πλέον τείνει να γίνει το φεστιβάλ του πολιτιστικού
συλλόγου νέων Σμίνθης αφού πριν από μερικές μέρες και συγκεκριμένα στις 16
Αυγούστου 2014 πραγματοποιήθηκε για τρίτη συνεχή χρονιά στον ίδιο χώρο κι από
τους ίδιους διοργανωτές με τις δυο προηγούμενες φορές. Υπό άλλες συνθήκες
βέβαια και σε μια άλλη περιοχή της χώρας μας θα μπορούσε να είναι ένα γεγονός
χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για σχολιασμό και παρατηρήσεις, αλλά στη
συγκεκριμένη περίπτωση τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, μιας και η εν
λόγω πολιτιστική εκδήλωση έχει δημιουργήσει μέχρι τώρα αρκετά ζητήματα, τα
οποία θα πρέπει να απασχολήσουν όχι μόνο τους ντόπιους, δηλαδή τους Πομάκους
της ορεινής Ξάνθης αλλά κι όλους τους Θρακιώτες ή έστω όσους λένε πως αγαπάνε
τη Θράκη και εξακολουθούν να τη θέλουν ελληνική.
Το κακό ξεκίνησε από
πέρυσι
Τα παρατράγουδα με τη συγκεκριμένη πολιτιστική εκδήλωση
ξεκίνησαν ακόμα πέρυσι, τότε που οι διοργανωτές της, όντας Πομάκοι, είχαν
αποφασίσει να τιμήσουν τους προγόνους τους, προσθέτοντας στο πρόγραμμα του
φεστιβάλ κι ένα πομακόφωνο κομμάτι, κάτι που κατά το παρελθόν δεν είχε γίνει σε
καμία άλλη παρόμοια εκδήλωση. Ωστόσο, ο στόχος τους αυτός δεν έγινε ποτέ
πραγματικότητα, αφού στο τέλος αναγκάστηκαν να αφαιρέσουν από το πρόγραμμα το
συγκεκριμένο κομμάτι ως αντάλλαγμα για λίγο νερό και λίγο ηλεκτρικό ρεύμα.
Για όσους δε θυμούνται, πέρυσι τέτοια εποχή ο χώρος στον
οποίο διοργανώνεται από τους νέους της Σμίνθης το εν λόγω φεστιβάλ δεν είχε
ούτε νερό ούτε ηλεκτρικό ρεύμα. Κι όπως καταλαβαίνετε χωρίς αυτά ήταν αδύνατο
να πραγματοποιηθεί μια τέτοια εκδήλωση. Έτσι τα μέλη του συλλόγου νέων Σμίνθης
αποφάσισαν να κάνουν αυτό που θα έκανε ο καθένας στη θέση τους, αποφάσισαν να
απευθυνθούν στον τότε δήμαρχο Μύκης και να του ζητήσουν νερό και ρεύμα, ώστε να
μπορέσουν να πραγματοποιήσουν μια τέτοια πολιτιστική εκδήλωση.
Από τη μεριά του ο δήμαρχος Μύκης δεν αρνήθηκε τότε να τους
βοηθήσει, υπό την προϋπόθεση όμως πως το φεστιβάλ δε θα περιλαμβάνει κανένα
πομακόφωνο πρόγραμμα. Και παρόλο που αυτό στη γλώσσα του κάθε λογικά
σκεπτόμενου ανθρώπου λέγεται καθαρός εκβιασμός, τα μέλη του συλλόγου νέων
Σμίνθης, χωρίς καν να το σκεφτούν, του είπαν το ΝΑΙ, δέχτηκαν δηλαδή να μην
παρουσιάσουν κανένα πομακόφωνο πρόγραμμα, αρκεί ο δήμος να τους πάει λίγο νερό
και λίγο ρεύμα.
Προσπάθησαν να
δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα
Με σχετικό δημοσίευμα μου τότε είχα ζητήσει εξηγήσεις για τη
στάση που κράτησαν απέναντι στο δήμαρχο Μύκης και για τους λόγους που τους
ανάγκασαν να υποκύψουν στο ωμό εκβιασμό
του, αλλά επίσημα δε δόθηκε καμία εξήγηση. Απλά μέλη και φίλοι του συλλόγου
νέων Σμίνθης είχαν αφήσει τότε να εννοηθεί πως πριν δεχτούν την πρόταση του
δημάρχου Μύκης είχαν ζητήσει βοήθεια από πολλούς ΕΛΛΗΝΑΡΑΔΕΣ της περιοχής, όπως
τους χαρακτήρισαν οι ίδιοι, αλλά δε βρήκαν πουθενά ανταπόκριση. Ομολογώ πως
αρχικά τους πίστεψα και για το λόγο αυτό ζήτησαν να δώσουν είτε δημόσια είτε
προσωπικά σε μένα τα ονόματα εκείνων από τους οποίους ζήτησαν βοήθεια και τους
την αρνήθηκαν. Δε χρειάζεται βέβαια να σας πω πως τα ονόματα αυτά τα περιμένω
μέχρι και σήμερα, διότι πολύ απλά δε ζήτησαν ποτέ κι από κανέναν βοήθεια, πήγαν
κατευθείαν στον δήμαρχο Μύκης και έκαναν ότι τους είπε εκείνος.
Αργότερα τα ίδια άτομα αποφάσισαν να αλλάξουν γραμμή πλεύσης
και στην προσπάθεια τους να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα έλεγαν παντού πως
επειδή ως σύλλογος δεν είχαν ακόμα τη νομιμοποίηση δεν τους ήταν εύκολο να
απευθυνθούν στις ελληνικές αρχές του τόπου και να ζητήσουν βοήθεια για να
μπορέσουν να διοργανώσουν το φεστιβάλ τους με αποτέλεσμα η επιλογή του δημάρχου
Μύκης να είναι γι’ αυτούς μονόδρομος. Ξέρω βέβαια από πρώτο χέρι πως ήταν
αρκετοί εκείνοι που είτε επίσημα είτε ανεπίσημα ήθελαν να βοηθήσουν το σύλλογο
νέων Σμίνθης αλλά εντάξει, ας πούμε πως η δικαιολογία τους αυτή ήταν αρκετά
καλή και πως έστω και προσωρινά τους κάλυπτε.
Οι μάσκες έπεσαν
Ήξερα πως αργά ή γρήγορα η αλήθεια θα ερχόταν στο φως κι αυτό
έγινε φέτος με την πραγματοποίηση του τρίτου φεστιβάλ το οποίο ήταν τελικά πιο
τούρκικο ακόμα κι από αυτά που διοργανώνονται στην ίδια την Τουρκία κι αυτό
ευτυχώς δεν το λέω μόνο εγώ αλλά πολλοί ακόμα Πομάκοι οι οποίοι και
παρακολούθησαν αυτό το φεστιβάλ. Το ότι ήταν ένα καθαρά τουρκικό φεστιβάλ
φάνηκε με πολλούς τρόπους και πρώτα απ’ όλα φάνηκε από την παρουσία ανθρώπων
όπως ο κύριος Μετέ, ο δήμαρχος Μύκης και ο βουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α Ζεϊμπέκ
Χουσεϊν, οι οποίοι σε καμία περίπτωση δε θα αποφάσιζαν να εμφανιστούν σε ένα
φεστιβάλ με πομακόφωνο πρόγραμμα κι αν κάνω λάθος τους προκαλώ να βγουν και να
με διαψεύσουν.
Επίσης φάνηκε από την επιλογή της τραγουδίστριας η οποία ήταν
τουρκάλα και συγκεκριμένα η Ντιλέκ Κοτς η οποία ήταν και η μοναδική στο
φεστιβάλ, μιας και όπως φάνηκε οι νέοι της Σμίνθης δε μπήκαν στον κόπο ούτε καν
για τα μάτια του κόσμου να φέρουν κι έναν ερασιτέχνη Πομάκο ή έστω έναν
ερασιτέχνη Έλληνα τραγουδιστή στο πλευρό της. Στο σημείο αυτό θέλω να
ξεκαθαρίσω πως με την κυρία Κοτς δεν έχω κάτι προσωπικό, είναι μια
επαγγελματίας η οποία πληρώνεται για να τραγουδάει κι αυτό ακριβώς έκανε και
στο τρίτο φεστιβάλ νέων της Σμίνθης.
Ακόμα όμως κι από την επιλογή της γλώσσας στις διάφορες
αφίσες του συλλόγου φάνηκε πως θα έχουμε ένα τουρκικό φεστιβάλ, αφού εκτός από
την ελληνική έγινε χρήση και της τουρκικής, χωρίς ομολογώ να έχω καταλάβει
ακόμα για ποιο λόγο έγινε αυτό. Ενδεχομένως οι νέοι της Σμίνθης να πιστεύουν
πως απευθύνονται σε Τούρκους και όχι σε Έλληνες πολίτες ή ίσως να νομίζουν πως
υπάρχουν Πομάκοι οι οποίοι δεν καταλαβαίνουν πομάκικα, δεν καταλαβαίνουν ελληνικά
και καταλαβαίνουν μόνο τουρκικά. Μάλλον θα πρέπει να τους ενημερώσει πως δεν υπάρχει ούτε ένας Πομάκος ο οποίος να
μη μιλάει τη μητρική του γλώσσα
και πως οι περισσότεροι εξ αυτών μιλούν επίσης και ελληνικά ενώ την ίδια ώρα
είναι πολύ λίγοι εκείνοι οι Πομάκοι που μιλούν και καταλαβαίνουν καλά και την
τουρκική γλώσσα κι άρα δεν υπήρχε
κανένας απολύτως λόγος να γίνει χρήση της τουρκικής γλώσσας, εκτός πια κι
αν υπήρχαν πολιτικοί λόγοι αλλά αυτό είναι κάτι που εγώ δε μπορώ να το ξέρω.
Άλλα λένε κι άλλα
κάνουν
Το πιο περίεργο είναι πως μόλις πριν από λίγο καιρό άνθρωποι
του συλλόγου νέων Σμίνθης έλεγαν πως ο βασικός στόχος του συλλόγου τους είναι
να συμβάλουν στη διατήρηση και ανάδειξη της παράδοσης, των ηθών και των εθίμων
που κληρονόμησαν από τους παππούδες τους και θα ήθελα πολύ να μου πουν αν
πιστεύουν πως η παρουσία της Ντιλέκ Κοτς στο φεστιβάλ βοήθησε στην υλοποίηση
του στόχου τους. Επίσης θα ήθελα πολύ να ενημερώσουν
το κοινό και κυρίως τους Πομάκους συντοπίτες μας για το τι ακριβώς έχει κάνει
μέχρι σήμερα ο σύλλογος τους ώστε να βοηθήσει στη διάσωση της πολιτιστικής
ταυτότητας των Πομάκων. Εγώ ξέρω πως σε ένα ολόκληρο φεστιβάλ είναι ζήτημα
αν ακούστηκε έστω και μια φορά η λέξη ΠΟΜΑΚΟΣ αν και το πιθανότερο είναι να μην
ακούστηκε καθόλου. Πως λοιπόν μπορούν και μιλάνε για διάσωση του πολιτισμού των
Πομάκων όταν δεν τολμούν ούτε καν να προφέρουν δημόσια τη λέξη Πομάκος;
Ερωτήματα που
περιμένουν απαντήσεις
Πέρα από αυτά, όμως, υπάρχουν και ορισμένα άλλα ερωτήματα, τα
οποία φοβάμαι πως θα μείνουν αναπάντητα, αλλά εγώ έχω υποχρέωση να τα αναφέρω.
ΕΡΩΤΗΜΑ 1:
Ποιος
είναι ο άνθρωπος που μεσολάβησε ώστε να εμφανιστεί στο 3ο φεστιβάλ νέων Σμίνθης
μια τόσο γνωστή τουρκάλα τραγουδίστρια όπως η Ντιλέκ Κότς; Είναι παραπάνω
κι από βέβαιο πως τα ίδια τα μέλη του συλλόγου νέων Σμίνθης είναι αδύνατο να
έχουν τέτοιες προσβάσεις και τέτοιες γνωριμίες κι αυτό σημαίνει πως μεσολάβησε
κάποιος τρίτος. Θα μας πουν άραγε ποιος ήταν αυτός αν και το όνομα του για μένα
είναι κάτι σαν το τι κάνει ΝΙΑΟΥ ΝΙΑΟΥ στα κεραμίδια. Θέλω όμως να δω αν οι
νέοι της Σμίνθης έχουν τη δύναμη να βγουν και να δώσουν αυτό το όνομα δημόσια
οι ίδιοι.
ΕΡΩΤΗΜΑ 2:
Σύμφωνα με την πληροφόρηση που έχω
για την εμφάνιση της αυτή η κυρία Κοτς πήρε το ποσό των 2500 ευρώ. Κι
αναρωτιέμαι από πού να βρέθηκαν τόσα
πολλά χρήματα. Λέτε ένας νεοσύστατος σύλλογος να μπορεί να διαθέτει ένα
τόσο μεγάλο ποσό και μάλιστα σε μια περιοχή με τεράστια ανεργία και υπερβολικά
μεγάλη φτώχεια; Θα μου πείτε βέβαια πως υπάρχουν και οι χορηγίες, αλλά ας μην ξεχνάμε πως διανύουμε μια πολύ μεγάλη
οικονομική κρίση και πλέον οι επιχειρήσεις όχι μόνο μεγάλες χορηγίες δε μπορούν
να δώσουν αλλά ούτε τα λειτουργικά τους έξοδα δε μπορούν να καλύψουν. Εκτός πια
κι αν ανέλαβε δράση ο γνωστός μεγάλος χορηγός που λέγετε τουρκικό προξενείο της
Κομοτηνής. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι
τουλάχιστον προκλητικό σε μια περιοχή που οι άνθρωποι πολλές φορές δεν έχουν
ούτε το φαγητό της ημέρας οι νέοι της Σμίνθης να δαπανούν ένα τόσο μεγάλο ποσό
για να φέρουν μια τουρκάλα τραγουδίστρια ενώ θα μπορούσαν με λιγότερα χρήματα
να έχουν και δύο ή και τρεις Έλληνες τραγουδιστές, όχι απαραίτητα μεγάλα
ονόματα.
ΕΡΩΤΗΜΑ 3:
Για ποιο
λόγο αποφάσισαν οι νέοι της Σμίνθης να βραβεύσουν τον κύριο Μετέ, τον δήμαρχο
Μύκης και τον κύριο Ζεϊμπέκ; Μήπως για το σπουδαίο έργο τους; Εκτός πια κι αν τον δήμαρχο
Μύκης θέλησαν να τον βραβευόσουν επειδή πέρυσι τους ανάγκασε κατά κάποιο τρόπο
να αφαιρέσουν το πομακόφωνο κομμάτι από το δεύτερο φεστιβάλ της Μίνθης, έτσι
από ευγνωμοσύνη βρε αδελφέ. Όσο για τον κύριο Μετέ ίσως να θέλησαν να τον
βραβεύσουν για το πολύ σπουδαίο έργο του να εκτουρκίζει μέρα με τη μέρα όλο και
περισσότερους Έλληνες Πομάκους. Τον βουλευτή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α όμως γιατί; Τι έχει
κάνει αυτός μέχρι τώρα για τον τόπο μας; Απ’ όσο είμαι σε θέση να ξέρω όχι μόνο
τώρα αλλά εδώ και κάτι δεκαετίες ο ρόλος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη
χώρα μας ήταν είναι και θα είναι ένας και μοναδικός, λόγια λόγια λόγια. Για τα
λόγια του λοιπόν τον βράβευσαν; Είναι περιττό να σας πω βέβαια πως και οι τρεις
προαναφερόμενοι κύριοι στις ομιλίες τους μίλησαν μόνο τουρκικά αγνοώντας το
γεγονός ότι βρίσκονται στην Ελλάδα και απευθύνονται σε Έλληνες πολίτες αλλά
ούτε αυτό φαίνεται να ενόχλησε τα παλικάρια της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΜΙΝΘΗΣ.
ΕΡΩΤΗΜΑ 4:
Πέρυσι τέτοια εποχή έλεγαν οι νέοι
της Σμίνθης πως όντας ένας μη νομιμοποιημένος σύλλογος δε μπορούσαν να ζητήσουν
βοήθεια από ελληνικές αρχές και φορείς του τόπου. Φέτος που πλέον ο σύλλογος
τους είναι απόλυτα νομιμοποιημένος ζήτησαν από κανέναν βοήθεια ώστε να
παρουσιάσουν ένα διαφορετικό πρόγραμμα ή επέλεξαν την εύκολη και σίγουρη λύση;
Κάποιοι πανηγυρίζουν
αλλά…….
Φυσικά υπάρχει και η άλλη πλευρά η οποία μιλάει για ένα πολύ
πετυχημένο φεστιβάλ και για πολύ μεγάλη παρουσία του κόσμου σ’ αυτό. Ναι, όντως,
η παρουσία του κόσμου ήταν όχι απλά
μεγάλη αλλά τεράστια θα έλεγα εγώ. Ξεχνάνε όμως ορισμένοι πως εδώ μιλάμε
για κατοίκους απομονωμένων χωρίων στα οποία η μόνη διασκέδαση για τους εκεί
ανθρώπους είναι το καφενείο του χωρίου και μάλιστα μόνο για τους άνδρες, αφού
οι γυναίκες σπάνια βγαίνουν από το σπίτι τους. Σε μια τέτοια περιοχή λοιπόν μια οποιαδήποτε πολιτιστική εκδήλωση
αποτελεί ιστορικό μπορώ να πω γεγονός κι άρα δεν ήταν η παρουσία της Ντιλέκ
Κοτς που τράβηξε τόσο πολύ κόσμο. Ο κόσμος αυτός θα παρακολουθούσε το
φεστιβάλ ακόμα κι αν σ’ αυτό τραγουδούσε η κουτσή Μαρία και θα το παρακολουθούσε
γιατί έχει πολύ σπάνια τη δυνατότητα για μια βραδιά διασκέδασης και απόδρασης
από τη δύσκολη καθημερινότητα του.
Το ποτάμι δε γυρίζει
πίσω
Μακάρι να κάνω ένα μεγάλο λάθος, μακάρι να πράγματα να μην
είναι έτσι όπως τα έχω καταλάβει εγώ, αλλά νομίζω πως ένας ακόμα σύλλογος από τον οποίο είναι αλήθεια πως περιμέναμε πολλά,
μετατράπηκε σε όργανο των ανθρώπων του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής
και το κακό έγινε ακόμα πέρυσι, τότε που οι νεολαία της Σμίνθης δε βρήκε τη
δύναμη να πει ένα μεγάλο ΟΧΙ στις παράλογες και προκλητικές απαιτήσεις του
δημάρχου Μύκης να μην υπάρχει πομακόφωνο πρόγραμμα στο φεστιβάλ τους. Πλέον
πιστεύω πως είναι πολύ αργά για αλλαγή διαδρομής και κατεύθυνσης, ακόμα κι αν
υπάρχουν τέτοιες διαθέσεις από τη μεριά των μελών του συλλόγου. Λένε πως το
ποτάμι που κυλάει δε γυρίζει πίσω και για το σύλλογο νέων της Σμίνθης το ποτάμι
έχει ήδη κυλήσει.
Τι κάνει το Υπουργείο Εξωτερικών;
Όπως θα παρατηρήσατε σε ένα τόσο μεγάλο κείμενο δεν έκανα
καμία απολύτως αναφορά στην ελληνική πολιτεία, όχι δεν το έκανα επίτηδες. Το
έκανα γιατί πολύ απλά στη Θράκη δεν
υπάρχει ελληνική πολιτεία, είμαστε ξεχασμένοι απ’ όλους, κανένας δεν
ασχολείται με τους Πομάκους κι αν καμιά φορά κάποιος αποφασίσει να ασχοληθεί το
κάνει για καθαρά πολιτικό κέρδος κι όχι από πραγματικό ενδιαφέρον. Όσο για την
παρουσία του Υπουργείου Εξωτερικών στη Θράκη το μόνο που μπορώ να πω είναι πως
ΕΔΩ ΓΕΛΑΜΕ.
Μακάρι να μου δώσουν
αυτή τη μεγάλη χαρά
Εύχομαι κι ελπίζω να
έρθει μια μέρα που οι ίδιοι οι νέοι της Σμίνθης καθώς
και η ελληνική πολιτεία θα διαψεύσουν τα λεγόμενα μου όχι με λόγια αλλά με
πράξεις. Εύχομαι να έρθει η μέρα που θα αποδειχτεί πως όλα όσα γράφω είναι
χαζομάρες και τίποτα παραπάνω. Πιστέψτε
με για μένα αυτή θα είναι η μεγαλύτερη χαρά που θα έχω νιώσει.
Σ. Καραχότζα
Πομάκος δημοσιογράφος
Ξάνθη
