Παρασκευή 24 Αυγούστου 2012

Ένα πομάκικο τραγούδι της Πάχνης: Κουκουβίτσκανα γιε κούκναλα

Από το ηχητικό αρχείο του Πέτρου Θεοχαρίδη
(καταγραφές στα πομακοχώρια:1964-1970)

Το χωριό Πάχνη

Το βίντεο του τραγουδιού

Οι στίχοι του τραγουδιού:
«Κουκουβίτσκανα γιε κούκναλα»

Κουκουβίτσκα γιε κούκναλα
Ο κούκος λάλησε

Φ τσόστανα γκόρα ζελένα
Σε ψηλό, πράσινο βουνό.

Να σουχ μπε σουχάρ στόπναλα:
Σε ξερό κλαδί ήταν καθισμένος:

Καντίρ σα μπόλαν ραζμπολέ
Ο Καντήρ αρρώστησε, πέθανε

Τσέλονο σέλο πλάτσεχα
Όλο το χωριό έκλαιγε

Ζέλνα μου σαλιό ρούκαχα
Ο χότζας πένθιμο ψαλμό του έψελνε

Τσέλονο σέλο πλάτσεχα
Όλο το χωριό έκλαιγε

Ντόλνε ι γκόρνε μαχαλά.
Η πάνω και η κάτω γειτονιά.

Χαφιζέ πλάτσε ι βίκα:
Η Χαφιζέ κλαίει και λέει:

- ’σούζι Τσετβόρτακ Καντίρε
- Αυτή την Πέμπτη ο Καντήρ (πέθανε)

Ντρούγκιεν Τσετβόρτακ ι μένε
Την άλλη Πέμπτη (θα πεθάνω) κι εγώ

Γιεντίν μα ντο ντρουκ κλάντιτε
Τον ένα κοντά στον άλλο να βάλετε

Μπελ μι τρεντράφελ σάντιτε
Άσπρο τριαντάφυλλο να μας φυτέψετε

Τσερβέν τρεντράφελ σάντιτε
Κόκκινο τριαντάφυλλο να μας φυτέψετε

Αγκά μι ντούινε ι λιόχνε
Όταν θα μας φυσάει απαλά το αεράκι

Βόρσιανον ντα σα ζμπίροβατ
Τα τριαντάφυλλα να μπουμπουκιάζουν

Κίτκινε ντα σα ραζβίβατ.
Τα λουλούδια να ανθίζουν.

Ζαμ αγκά μι μίνοτ, μάικολε,
Τότε όταν θα περνούν, μανούλα μου,

Ντα πίτατ: «σεζί κουτρί σα;»
Να ρωτούν:  «αυτοί ποιοι είναι;»

- Τε μι σα μόμα ι κόπελ.
- Αυτοί είναι ένα κορίτσι και ένα αγόρι.

* Οι στίχοι του τραγουδιού συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο του Π. Θεοχαρίδη, «Πομάκοι. Οι Μουσουλμάνοι της Ροδόπης», ΠΑΚΕΘΡΑ 1996 σελ. 419. Το μοτίβο του κούκου που φέρνει κάποια είδηση συναντάμε στα τραγούδια από τη Σμίνθη και το Ωραίον που καταγράφει ο Π. Παπαδημητρίου στο βιβλίο «Ανθολογία Πομακικών τραγουδιών της Ελλάδας». Θεσσαλονίκη:Αφοί Κυριακίδη, 2010, σελ. 162-164, 372. Επίσης στο τραγούδι από τη Γλαύκη που συμπεριλαμβάνει ο Αλή Ρόγγο στο βιβλίο του «Πομάκικα Δημοτικά τραγούδια της Θράκης», Ταμιείον Θράκης, Ξάνθη 2002 σελ. 246-247.
 Χάρτης της περιοχής Πάχνης

Βλέπε επίσης: