Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

ΜΑΘΑΙΝΩ ΠΟΜΑΚΙΚΑ (ΜΑΘΗΜΑ ΕΚΤΟ)

ΜΑΘΑΙΝΩ ΠΟΜΑΚΙΚΑ (ΜΑΘΗΜΑ ΕΚΤΟ)

Από το βιβλίο του Νικολάου Θ.Κόκκα,
UCHEM SO POMATSKO, Μαθήματα Πομακικής γλώσσας, τ. Α’
Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης. Ξάνθη 2004.

ΟΠΤΙΚΟ-ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Δείτε πρώτο το μάθημα σε βίντεο




ΚΕΙΜΕΝΟ


Kámatnata Hanâ


Ya som Aidîn! She mu dúmem za móso hanô. Na isók fotográfa vídite: máyka i bubáyko, bába i dâdo, séstra, míchek brat, kótkata i dvéne kúcheta. She zafátom sas máyko, na sredé fotográfane. Tîye ye zavót Sabihá. Íma dlôgo kóso i zelénï óche. Tya mi dragóva yátse. Bubáyko go zavót Erján. Mózhate da go vídite at góre faf lâvono stráno. Tóy íma krópo kóso i kahvârenï óche. Tóy yátse rábati, ála faf Nedéle sedí sas námi. Ya som na dólne kráy fotográfane. Faf désne ye Jemalíko. Tóy ye na dve godínï. Drágo mi ye da ígrom sas tóga. Náshana sestrá ye pri tóga. Tya íma rúso kóso i chórnï óche. Tya ye hîtra i kámatna. Tya ye na besh godínï. Yéshte ne varví na mechíte. At góre faf désneno stráno mózhate da vídite dâdo i bábo. Tíye so yátse húbavi i dáyma mi pomágot i kázavot mi stárï istoríe. Ímame i dve kúcheta, annó gulâmo i annó míchko. Bubáyko hódi sas gulâmeno kúche da fíri záykove. Míchkono kúche dáyma igró sas annók zhólta tópa. Náshana kótka dáyma slédi máyko. Nîye so dragóvame adínïyen sas drúganek. Níye sme anná kámatna hanâ!


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Η όμορφη οικογένεια



Είμαι ο Αϊντίν. Θα σας μιλήσω για την οικογένειά μου. Σε αυτή τη φωτογραφία βλέπετε: τη μητέρα και τον πατέρα, τη γιαγιά και τον παππού, την αδελφή μου, το μικρό αδελφό μου, τη γατούλα και δυο σκυλάκια. Θα αρχίσω με τη μητέρα μου, στη μέση της φωτογραφίας. Τη λένε Σαμπιχά. Έχει μακριά μαλλιά και πράσινα μάτια. Αυτή με αγαπάει πολύ. Τον πατέρα μου τον λένε Ερτζάν. Μπορείτε να τον δείτε πάνω στην αριστερή πλευρά. Αυτός έχει κοντά μαλλιά και καφετιά μάτια. Αυτός δουλεύει πολύ, αλλά την Κυριακή κάθεται μαζί μας. Εγώ είμαι στο κάτω άκρο της φωτογραφίας. Στα δεξιά είναι ο μικρός Τζεμαλή. Αυτός είναι δύο ετών. Μού αρέσει να παίζω μαζί του. Η αδελφή μας είναι μαζί του. Αυτή έχει ξανθά μαλλιά και μαύρα μάτια. Είναι έξυπνη και όμορφη. Αυτή είναι πέντε ετών. Δεν πάει ακόμα στο σχολείο. Στην πάνω δεξιά πλευρά μπορείτε να δείτε τον παππού και τη γιαγιά. Αυτοί είναι πολύ καλοί και πάντοτε μας βοηθούν και μας λένε παλιές ιστορίες. Έχουμε και δυο σκυλιά, ένα μεγάλο και ένα μικρό. Ο μπαμπάς πηγαίνει με το μεγάλο σκυλί να κυνηγήσει λαγούς. Το μικρό σκυλί πάντα παίζει με μια μικρή κίτρινη μπάλα. Η γατούλα μας πάντοτε ακολουθεί τη μαμά. Εμείς αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Είμαστε μία όμορφη οικογένεια!


ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

móyesa = η δική μου
hanâ = οικογένεια
fotográf = φωτογραφία
dâdo = παππούς
bába, bábo = γιαγιά
míchek = μικρός
zafátom = αρχίζω
na sredé = στη μέση
dlôgo kóso = μακρύ μαλλί
krópo kóso = κοντό μαλλί
zelénï óche = πράσινα μάτια
chórnï óche = μαύρα μάτια
at gore = πάνω
at dol = κάτω
faf lâvo = στα αριστερά
faf désne = στα δεξιά
rábatem = εργάζομαι
sas toga = μαζί του
pri toga = δίπλα του
rúsa = ξανθιά
hîtra = έξυπνη
yéshte = ακόμα
mechít = σχολείο
dáyma, záfse = πάντα
istoría = ιστορία
fírem = κυνηγώ
záykove = λαγοί (ενικός αριθμός: záyek)
zholt = κίτρινος
slédem = ακολουθώ
adínïyen sas drúganek = o ένας με τον άλλον
muhá = μύγα
kozá = κατσίκα
tsvät = λουλούδι
petél = κόκορας
raká = χέρι
kolâno = γόνατο
rámo = ώμος
svíne = γουρούνι
alentrík / lámba = λάμπα
maslína = ελιά
luk = κρεμμύδι
mushtrák / kenéf = τουαλέτα
abigrávom = τριγυρνάω





ΦΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΣΗ

Máyka mi dragóva yátse.

Bubáyko íma krópo kóso i kahvârenï óche.

Drágo mi ye da ígrom sas Jemalíko.

Náshana sestrá íma rúso kóso i chórnï óche.

Faf désneno stráno mózhate da vídite dâdo i bábo.

Náshana kótka dáyma slédi máyko.

Níye sme anná kámatna hanâ!



ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

ΤΑ ΓΕΝΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ (ΑΡΣΕΝΙΚΟ-ΘΗΛΥΚΟ-ΟΥΔΕΤΕΡΟ)




ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΕΝΕΣΤΩΤΑ
(ΚΑΤΑΦΑΣΗ-ΕΡΩΤΗΣΗ-ΑΡΝΗΣΗ)




ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ




ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

Μιλήστε πομάκικα: Dúmite Pomátsko!

- She pyéte li kahvô? = Θα πιείτε καφέ;
- She pyéme! = Θα πιούμε!

- Íshtish li vódο? = Θέλεις νερό;
- Ne íshtom! = Δε θέλω!

- Zápali lámbo to / alentríkate. = Άναψε τη λάμπα / το φακό.

- ‘Izgasi lámbo to / alentríkate. = Σβήσε τη λάμπα / το φακό.


- Kakná íshtish da yedésh? = Τι θέλεις να φας;
- Hlâba i sîrenye. = Ψωμί και τυρί.

- Kakná she yedéme? = Τι θα φάμε;
- Lúka i maslínï. = Κρεμμύδι και ελιές.

- Kadé she varvísh? = Πού θα πας;
- She da vórvem na barchínono. = Θα πάω στον κήπο.

- Hátte na barchínono! = Άντε να πάμε στο βουνό!
- Na katró barchíno? = Σε ποιο βουνό;

- Mózhate li da mi kázhate pótene? = Μπορείτε να μου δείξετε το δρόμο;
- Kadé íshtish da ídish? = Πού θέλεις να πας;

- Kadé ye dukyánot? = Πού είναι το μαγαζί;
- Kakná she kupóvash? = Τι θα αγοράσεις;

- Kadé ye mushtrákot / kenéfen? = Πού είναι η τουαλέτα;
- Itúka advón! = Εκεί έξω!


* Από το βιβλίο του Ν.Θ.Κόκκα, UCHEM SO POMATSKO - Μαθήματα Πομακικής Γλώσσας. Έκδοση: Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης, Ξάνθη 2004