Τα τραγούδια των Πομάκων βρίσκουν τη θέση που τους αξίζει

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΩΝ ΠΟΜΑΚΩΝ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ

Τα τραγούδια των Πομάκων βρίσκουν τη θέση που τους αξίζει πλάι στην παραδοσιακή μουσική της Θράκης. Χάρη σε εκδηλώσεις όπως αυτή που διοργανώθηκε στις 24 Ιουνίου 2017 στη Δράμα με τίτλο «Θρακιώτικο Σεργιάνι» η μουσική παράδοση των Πομάκων εντάσσεται πλέον στη συνολικότερη μουσική παράδοση της Θράκης.

Στην ετήσια παράσταση της Θρακικής Εστίας Δράμας (πρόεδρος ο κ. Φώτης Μπέγγας) συμμετείχε φέτος και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων Ν. Ξάνθης. Στην εξαιρετική αυτή παράσταση συμμετείχε η Εμινέ Μπουρουτζή συνοδευόμενη από χορωδία και ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Καλαβρινού.

Κλείνουν οκτώ χρόνια από την προηγούμενη φορά που η Εμινέ Μπουρουτζή τραγούδησε τραγούδια των Πομάκων της Ξάνθης για πρώτη φορά στη Δράμα, σε μία συναυλία που είχε διοργανωθεί και πάλι από τη Θρακική Εστία Δράμας στις 13/6/2009.

 Η καταξιωμένη Πομάκα τραγουδίστρια Εμινέ Μπουρουτζή γράφει σήμερα τη δική της ιστορία στα πολιτιστικά δρώμενα της Θράκης. Η Εμινέ Μπουρουτζή γεννήθηκε στο Δημάριο Ξάνθης. Έχει αφιερώσει τη ζωή της στη διατήρηση της παραδοσιακής μουσικής των Πομάκων της Θράκης.   Είναι πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πομάκων Ν. Ξάνθης,  ο οποίος συστάθηκε το 2006 με στόχο τη διάσωση και διάδοση της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς των Πομάκων της Ξάνθης.

Η δραστηριοποίησή της με το σύλλογο Πομάκων ανέδειξε τον έντονο δυναμισμό και το πείσμα μιας νέας γυναίκας που αγωνίζεται για να προβάλει τον πολιτισμό και τις παραδόσεις των προγόνων της. Για τις γυναίκες στα πομακοχώρια η Εμινέ αποτελεί πρότυπο μαχητικότητας.  Αγωνίζεται επίσης για τα γλωσσικά δικαιώματα των Πομάκων και για τα δικαιώματα των γυναικών. Ως εκπρόσωπος των Ελλήνων Πομάκων συμμετείχε σε διεθνείς συναντήσεις στις Βρυξέλλες και τη Βαρσοβία το 2009 και το 2016 στο πλαίσιο της διεθνούς συνδιάσκεψης του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE). 

  Η Εμινέ Μπουρουτζή είναι μια μοναδική περίπτωση νέας Πομάκας που συνδυάζει την κοινωνική δράση και προσφορά και την καλλιτεχνική δραστηριότητα.  Η μεγάλη καμπή στη ζωή της ήταν η απόφασή της να τραγουδήσει τα παραδοσιακά πομάκικα τραγούδια που γνώριζε από τη γιαγιά της. Το 2006 η Εμινέ κυκλοφορεί σε cd από το ΠΑΚΕΘΡΑ μία συλλογή τραγουδιών από το Δημάριο, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Νερμάν Μολλά, γιατί αρχικά δίσταζε να εμφανιστεί με το πραγματικό της όνομα. Στις 19 Απριλίου 2008 εντυπωσιάζει με μία καταπληκτική παρουσία στην Πομάκικη Βραδιά που διοργανώθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πομάκων Ν. Ξάνθης. Τον ίδιο χρόνο κυκλοφορεί από το ΠΑΚΕΘΡΑ το δεύτερο cd της Εμινέ, με επιμέλεια του Γιάννη Κακκάρα. Ο τρίτος της δίσκος κυκλοφόρησε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πομάκων Ν. Ξάνθης το 2011 σε συνεργασία με τον σημαντικό Θρακιώτη μουσικό Βαγγέλη Δωρόπουλο. Την τελευταία δεκαετία έχει λάβει μέρος σε πολλές συναυλίες σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Ακολουθεί ένα τραγούδι από την εκδήλωση της Θρακικής Εστίας Δράμας σε βίντεο.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΠΟΜΑΚΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ

‘Isushi me, ízgori me, Mínkele móme

Ξέρανέ με, κάψε με, μικρή Εμινέ, κορίτσι μου

Η Εμινέ Μπουρουτζή τραγουδά

Μαζί με τη Χορωδία της Θρακικής Εστίας Δράμας

Υπεύθυνος Χορωδίας και Ορχήστρας

Γιώργος Καλαβρινός

Παράσταση Θρακικής Εστίας Δράμας

Δράμα 24 Ιουνίου 2017

Έπαιξαν οι μουσικοί:

Χρήστος Τσακιρίδης: Γκάιντα

Χριστόδουλος Φωταράκης & Παναγιώτης Καλαβρινός: καβάλι

Σταύρος Τσακιρίδης: Λύρα Θράκης

Γιάννης Ζεμαδάνης: Ακορντεόν

Αλέξανδρος Φωταράκης: Βιολί

Κώστας Ζεμαδάνης: Νταούλι

ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

‘Isushi me, ízgori me,

Ξέρανέ με, κάψε με,

Ti me stóri súho dárvo,

Εσύ κάνε με ξερό δέντρο

Súho dárvo, yavárlavo, Mínkele móme,

Ξερό δέντρο, σκληρό, μικρή Εμινέ κορίτσι μου

Zémi brádva sásechay me

Πάρε τσεκούρι και κόψε με

Ta me stóri na dve, na tri.

Και κάνε με στα δυο και στα τρία

Ta me stóri sítni tráski,

Και κάνε με λεπτά προσανάμματα

Zam me sméti fyálen mendíl

Μετά μάζεψέ με σε ένα γυαλιστερό μαντίλι

Zam me métni na dva yógna,  Mínkele móme,

Μετά ρίξε με σε δυο φωτιές,  μικρή Εμινέ κορίτσι μου

Ya da górem, ti da me glédash,

Εγώ να καίγομαι, εσύ να με κοιτάς

Ya da górem, ti da me glédash.

Εγώ να καίγομαι, εσύ να με κοιτάς,

Da mi stánam bâlen pépel,

Να σου γίνω άσπρη στάχτη

Zam me sméti s rúsata kósa

Μετά σκούπισέ με, με τα ξανθά σου μαλλιά

Zavarzáy me s’ bâlan shérfe, Mínkele móme

Δέσε με, με άσπρο μαντίλι, μικρή Εμινέ κορίτσι μου

Yonnesáy me f kráy denízen

Πήγαινέ με στην άκρη της θάλασσας

Yonnesáy me f kráy denizen

Πήγαινέ με στην άκρη της θάλασσας

Da me kladésh na bäl kámen

Να με βάλεις σε άσπρη πέτρα

Da me dúye bâlen vâter,

Να με φυσάει άσπρος αέρας (νοτιάς)

Da me dúye bâlen vâter, Mínkele móme

Να με φυσάει άσπρος αέρας, μικρή Εμινέ κορίτσι μου

Da ne glédat móyse yóchi

Να μη βλέπουν τα δικά μου μάτια

’ga she ídesh s’ drúgono, lûbe.

Όταν θα πας με άλλον, αγαπημένη.

Ο Φώτης Μπέγγας, Πρόεδρος της Θρακικής Εστίας Δράμας 
με την Εμινέ Μπουρουτζή, πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Πομάκων Ν. Ξάνθης