Ο Μιντχάτ πασάς για τους Πομάκους
Το 1879 αναφορά στους σλαβόφωνους μωαμεθανούς κάνει ο Μιντχάτ Πασά (1822-1884), κυβερνήτης του βιλαετίου του Δούναβη και αργότερα μεγάλος βεζίρης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σε άρθρο του με τίτλο «Η Τουρκία, το παρελθόν της, το παρόν της και το μέλλον της» που δημοσιεύεται στη γαλλική επιθεώρηση La revue scientifique [« La Turquie. Son passe, son présent et son avenir» La revue scientifique de la France et de l’ étranger 49 (8 Juin 1879)] γράφει:
«Θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Μωαμεθανοί ανάμεσα στους Βουλγάρους. Σε αυτό τον αριθμό δεν περιλαμβάνονται Τάρταροι ούτε Κιρκάσιοι. Αυτοί οι Μωαμεθανοί δεν έχουν έλθει από την Ασία, όπως συνήθως πιστεύεται. Είναι απόγονοι αυτών των ίδιων Βουλγάρων οι οποίοι προσηλυτίστηκαν στη θρησκεία του Ισλάμ κατά την εποχή της κατάκτησης και τα χρόνια που ακολούθησαν. Αυτοί είναι παιδιά της ίδιας χώρας, της ίδιας φυλής, έχοντας την ίδια καταγωγή. Και ανάμεσα σε αυτούς υπάρχει ένα τμήμα που δε μιλούν άλλη γλώσσα εκτός από βουλγαρικά».
Η αναφορά του Μιντχάτ πασά είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι αποδεικνύει ότι οι ίδιοι οι Οθωμανοί κατά το 19ο αιώνα δεν θεωρούσαν Τούρκους τους σλαβόφωνους Πομάκους.
