ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ
ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» 7
ΙΟΥΝΙΟΥ 2012
«Στόχος του
τουρκικού προξενείου:
τρεις στους τρεις»
Άγγελος Συρίγος
Δικηγόρος-επ. Καθηγητής
Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής
Πάντειο Πανεπιστήμιο
Η ανακοίνωση των ψηφοδελτίων των κομμάτων έκρυβε
μία έκπληξη για το νομό Ροδόπης. Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου οι βουλευτές θα
εκλεγούν με τη σειρά κατατάξεως στα ψηφοδέλτια. Σε τριεδρικούς νομούς, όπως η
Ροδόπη, η κατάσταση είναι πρακτικώς αυτή της απλής αναλογικής. Τα τρία πρώτα
κόμματα σε αριθμό ψήφων θα εκλέξουν βουλευτές.
Στο επίκεντρο είναι η επιλογή του
ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΔΗΜΑΡ (Κουβέλης) να τοποθετήσουν στην πρώτη θέση του
ψηφοδελτίου τους μουσουλμάνους υποψήφιους. Σε περίπτωση που τα συγκεκριμένα
κόμματα καταλάβουν τις τρεις πρώτες θέσεις, ο νομός Ροδόπης θα εκπροσωπείται
στην επόμενη βουλή μόνον από μουσουλμάνους βουλευτές. Η επιλογή των τριών αυτών
κομμάτων έχει λογική εξήγηση (όχι απαραιτήτως ηθική νομιμοποίηση).
Η επιλογή των Υποψηφίων
Στο μεν ΠΑΣΟΚ ο Αχμέτ Χατζηοσμάν σάρωσε στις
εκλογές του Μαΐου. Η εκλογική του επιτυχία ήταν αποτέλεσμα της ψηφοθηρικής
πολιτικής που είχε ακολουθήσει με συνέπεια το ΠΑΣΟΚ έναντι της μειονότητας.
Τελευταίο δείγμα ήταν η απόφαση του τ. υφυπουργού Περιβάλλοντος, Νίκου
Σηφουνάκη, να νομιμοποιούν οι Μουσουλμάνοι της Θράκης τις αυθαίρετες κατοικίες
τους με έκπτωση 80%. Την αμφιβόλου συνταγματικότητας διάταξη πιστώθηκε
αποκλειστικώς ο κ. Χατζηοσμάν. Βεβαίως, το πρόβλημα με τον κ. Χατζηοσμάν είναι
βαθύτερο. Συνδέεται με την επιλογή του ΠΑΣΟΚ να έχει στους κόλπους του τον
παλαιό αντιπρόεδρο του κόμματος του Σαδίκ, εκλεκτό του προξενείου και απόλυτο
ενεργούμενο της Άγκυρας. Η λίστα έβγαλε απλώς στην επιφάνεια αυτή την
κατάσταση.
To κριτήριο
της πρωτιάς σε ψήφους επικράτησε και στην επιλογή του οδοντιάτρου Αϊχάν
Καραγιουσούφ ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Αϊχάν ήλθε πρώτος
σε σταυρούς μεταξύ των συνυποψηφιών του. Σοβαρός υποψήφιος, δεν παρέλειψε,
δυστυχώς, τον τελευταίο καιρό να στείλει τα σωστά μηνύματα προς το προξενείο,
συμμετέχοντας ανελλιπώς στις κεμαλικές και στις ισλαμο-τουρκικές εορτές που
διοργανώνονται για την “ορθή” διαπαιδαγώγηση του μουσουλμανικού στοιχείου.
Πολύ πιο ενδιαφέρουσα είναι η
περίπτωση του πρώτου υποψηφίου στο ψηφοδέλτιο της ΔΗΜΑΡ (Κουβέλης). Πρόκειται
για τον παλαιό βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Ιλχάν Αχμέτ (2004-2007). Ο κ.
Ιλχάν κατήλθε στις εκλογές του Μαΐου υποψήφιος με τη Δημοκρατική Συμμαχία
(Μπακογιάννη). Συμπαθής μεταξύ των Μουσουλμάνων και βασιζόμενος στη στήριξη του
προξενείου, κατόρθωσε να φέρει στο κόμμα του το μεγαλύτερο ποσοστό σε όλη την
Ελλάδα (18%). Όταν η κα Μπακογιάννη επέστρεψε στη Νέα Δημοκρατία, ζήτησε από
τον κ. Σαμαρά να τεθεί ο κ. Ιλχάν επικεφαλής του ψηφοδελτίου στο νομό Ροδόπης.
Επειδή αυτή η κίνηση θα έθετε εκτός βουλής τον ήδη βουλευτή Ευριπίδη
Στυλιανίδη, η κα Μπακογιάννη πρότεινε ο τελευταίος να μεταφερθεί είτε στην
περιφέρεια Θεσσαλονίκης είτε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Ο κ. Σαμαράς απέρριψε
την πρόταση επικαλούμενος εθνικούς λόγους. Παράλληλα, ο κ. Στυλιανίδης αρνήθηκε
θεωρώντας απαράδεκτο να εκπροσωπείται η Ροδόπη αποκλειστικώς από Μουσουλμάνους.
Η ΔΗΜΑΡ (Κουβέλης) ακολουθώντας τη βεσπασιανή λογική (οι ψήφοι δεν “μυρίζουν”)
άνοιξε την αγκαλιά της στις 10.500 και στον κ. Ιλχάν παρά τις ιδεολογικές
διαφορές. Η αμοραλιστική τακτική της ΔΗΜΑΡ δεν πρέπει να εκπλήσσει. Στο
παρελθόν ο δικηγόρος Σεμπαχεδίν Εμίν είχε περάσει από αρκετά κόμματα,
περιλαμβανομένου και αυτού του Σαδίκ, πριν καταλήξει υποψήφιος με το ΚΚΕ.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μοναδικό κόμμα
που μπορεί να εκλέξει βουλευτή στη Ροδόπη και έχει επικεφαλής του ψηφοδελτίου
Χριστιανό, απέμεινε να είναι η Νέα Δημοκρατία. Πρόκειται για τον Ευριπίδη
Στυλιανίδη που εξελέγη πρώτος σε ψήφους στις εκλογές της 6ης Μαΐου.
Οι μηχανισμοί του προξενείου
Το τουρκικό προξενείο ήδη παρεμβαίνει να
εκμεταλλευθεί την κατάσταση. Παραδοσιακά προσπαθεί να ελέγξει και να
καθοδηγήσει τους Μουσουλμάνους ψηφοφόρους, όχι πάντα αποτελεσματικά. Αυτό
οφείλεται στη διασπαση των μειονοτικών ψήφων σε διαφορετικά πρόσωπα που
κατεβαίνουν υποψήφια με το ίδιο κόμμα ή στη σταυροδοσία χριστιανών υποψηφίων
από Μουσουλμάνους.
Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου, όμως,
τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά λόγω της λίστας. Δεν χρειάζεται το προξενείο να
κατευθύνει ψήφους σε πρόσωπα. Με δεδομένη την εκλογή του δημοφιλούς Χατζηοσμάν
με το ΠΑΣΟΚ, οι μηχανισμοί του προξενείου πρέπει απλώς να στρέψουν την υπόλοιπη
μειονότητα να ψηφίσει ΔΗΜΑΡ και ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη ένδειξη της τακτικής του
προξενείου φάνηκε με τον μουσουλμάνο υποψήφιο της Νέας Δημοκρατίας, τον γιατρό
Μεχμέτ Εμίνογλου, που είχε καταταγεί δεύτερος στις εκλογές του Μαΐου. Προφανώς
κατόπιν πιέσεων, ο κ. Εμίνογλου δεν υπέβαλε εκ νέου υποψηφιότητα για τις
εκλογές του Ιουνίου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι Νέα Δημοκρατία βαδίζει στην
εκλογική αναμέτρηση χωρίς, δυνητικά, τις 2.000 ψήφους του κ. Εμίνογλου.
Το προξενείο θα προσπαθήσει να ωθήσει
στη δεύτερη και τρίτη θέση τη ΔΗΜΑΡ και τον ΣΥΡΙΖΑ και να εκλέξει τρεις
Μουσουλμάνους. Υπενθυμίζεται ότι στις εκλογές της 6ης Μαΐου πρώτο κόμμα
κατετάγη το ΠΑΣΟΚ, δεύτερη η Δημοκρατική Συμμαχία (Μπακογιάννη), τρίτη η Νέα
Δημοκρατία και τέταρτος ο ΣΥΡΙΖΑ. Λόγω του ότι, όμως, η Δημοκρατική Συμμαχία
δεν πέρασε πανελληνίως το όριο του 3%, ο τρίτος βουλευτής προερχόταν από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Σημαντικό όπλο στα χέρια του
προξενείου θα είναι και όσοι έλθουν να ψηφίσουν από την Τουρκία. Στις
τελευταίες εκλογές εκτιμάται ότι ήλθαν να ψηφίσουν μόνον 1.000-1.200 άτομα στη
Ροδόπη. Ο αριθμός είναι μικρός συγκρινόμενος με άλλες εκλογές όπου έφθαναν από
την Τουρκία 8.000-10.000. Εκτιμάται ότι στις εκλογές του Ιουνίου θα γίνει
προσπάθεια να αυξηθεί ο αριθμός αυτών από την Τουρκία, καθ’ ότι είναι απολύτως
ελεγχόμενοι.
Αντιδράσεις
Η κάθοδος υποψηφίων που τυγχάνει να είναι
Μουσουλμάνοι ως προς το θρήσκευμα, θα έπρεπε υπό φυσιολογικούς όρους να είναι
αδιάφορη. Στην περιοχή της Θράκης με τη δράση του προξενείου και των τουρκικών
μηχανισμών δεν είναι. Η επιλογή των τριών κομμάτων να κατέλθουν με
Μουσουλμανους υποψηφίους επικεφαλής, έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση μεταξύ
του χριστιανικού πληθυσμού. Ο κόσμος γνωρίζει ότι οι μουσουλμάνοι υποψήφιοι
στην καλύτερη περίπτωση θα συμπορεύονται με τους μηχανισμούς του προξενείου και
στη χειρότερη θα εκφράζουν ακραίες τουρκικές εθνικιστικές θέσεις. Ήδη γύρω από τον
κ. Στυλιανίδη συσπειρώνεται το χριστιανικό στοιχείο του νομού ασχέτως κόμματος.
Με δεδομένη και την προσωπική διείσδυση που έχει ο κ. Στυλιανίδης σε ικανό
τμήμα της μειονότητας, θα αποδειχθεί πολύ δύσκολο για το προξενείο να επιτύχει
τους “τρείς στους τρείς”.
Το ερώτημα όμως θα παραμείνει: τόσο
πολύ αξίζουν λίγες ψήφοι (ή τόσο πολύ αγνοούνται οι μηχανισμοί του τουρκικού
προξενείου) ώστε να διακινδυνεύουν τα κόμματα να μετατρέψουν μία πολιτική
διαφορά σε εθνοτική και θρησκευτική;
Άγγελος Μ. Συρίγος
Δικηγόρος-επ. Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου &
Εξωτερικής Πολιτικής
Πάντειο Πανεπιστήμιο
Πίνακας
με τα αποτελέσματα των εκλογών
Συνδυασμός &
υποψήφιοι
|
σταυροί
|
ΠΑΣΟΚ
|
17.234
(σύνολο)
|
1. Χατζηοσμάν (εξελέγη)
|
10.773
|
2. Πεταλωτής
|
4.495
|
|
|
Νέα
Δημοκρατία
|
11.476 (σύνολο)
|
1. Στυλιανίδης (εξελέγη)
|
7.996
|
2. Εμίνογλου
|
2.093
|
|
|
ΣΥΡΙΖΑ
|
5.489 (σύνολο)
|
1. Αϊχάν (εξελέγη)
|
2.896
|
2. Χαρίτου
|
1.105
|
|
|
Δημοκρατική
Συμμαχία
|
12.004 (σύνολο)
|
1. Ιλχάν
|
10.569
|
2. Αδέμ
|
589
|
|
|
ΔΗΜΑΡ
|
1.998 (σύνολο)
|
1. Ιλμπαή
|
812
|
SMS του κ. Πεταλωτή στις 30 Μαΐου 2012 που αποσύρθηκε
λίγο αργότερα:
“Ανακοινώθηκαν οι λίστες και στη
Ροδόπη. Και OK ας
αφήσουμε το ΠΑΣΟΚ. Είναι ένας δημοκράτης άνθρωπος, κεντροαριστερός και θέλει
εκπροσώπηση στον τόπο του. Να ψηφίσει Χατζηοσμάν, ΠΑΣΟΚ, Καραγιουσούφ ΣΥΡΙΖΑ ή
Ιλχάν (Δημοκρατική Αριστερά);;; Όλα προϊόντα του τουρκικού προξενείου. Μόνο η
ΝΔ έχει χριστιανό. Ντροπή…».
* Δημοσιεύθηκε στα Επίκαιρα, Πέμπτη 7 Ιουνίου 2012